Auteursrechtconflict Sonja Bakker: waarom je de creatie van een ander niet zomaar moet delen
Eén van de foodbloggers was hier niet blij mee. Haar foto en recept waren verspreid onder de ruim 77.000 volgers van Sonja Bakker zonder dat zij daarvoor toestemming had gegeven. Ook een naamsvermelding ontbrak. De foodblogger stelt dat sprake is van auteursrechtinbreuk.
De foodblogger meldt het niet alleen bij Sonja Bakker maar ook bij Instagram. De gevolgen voor Sonja Bakker zijn groot, Instagram besluit haar account per direct te verwijderen en daarmee verliest zij in één klap al haar volgers.
Sonja Bakker heeft inmiddels aangegeven dat er inderdaad fouten zijn gemaakt. Wel maakt ze de kanttekening dat ze zelf geen idee had. Het zouden haar medewerkers zijn geweest die de recepten en foto’s van internet hebben geplukt om ze vervolgens op haar Instagrampagina te plaatsen. Ze wist niet anders dan dat de foto’s rechtenvrij waren.
Wanneer is er sprake van auteursrechtinbreuk en kan Sonja Bakker zich verweren met het argument dat het haar werknemers zijn die een fout hebben gemaakt? Wij vertellen je er meer over in deze blog.
Ontstaan auteursrecht
De eerste stap die je neemt bij het beoordelen of er sprake is van inbreuk, is of de foto en de tekst worden beschermd door het auteursrecht.
Het auteursrecht ontstaat automatisch, je hoeft er niets voor te doen. Althans, je moet je creatieve brein nog wel laten werken. Zonder creatieve keuzes en originaliteit kan er namelijk geen auteursrecht rusten op een werk.
Wil de foodblogger een succesvol beroep doen op het auteursrecht dan moet zij kunnen aantonen dat er creatieve keuzes zijn gemaakt bij het opstellen van de recepttekst en het maken van de foto.
Plaats je een ingrediëntenlijst met daaronder enkel een beschrijving hoe lang je rijst moet koken en kip moet bakken dan rust daar zeer zeker geen auteursrecht op. Maar leg je op een creatieve manier uit hoe je een bepaald gerecht moet bereiden dan bestaat er een kans dat er wel auteursrecht rust op de tekst van het recept.
Inbreuk auteursrecht
Als je tot de conclusie komt dat er auteursrecht rust op een werk dan mag een ander het werk niet zomaar kopiëren en delen. Om te beoordelen of sprake is van inbreuk, neem je een tweede stap. Je gaat het originele werk en het potentiële inbreukmakende werk met elkaar vergelijken.
Bij het conflict tussen Sonja Bakker en de foodblogger geldt dat de foto één-op-één is overgenomen zonder naamsvermelding. De kans dat Sonja Bakker auteursrechtinbreuk heeft gepleegd ten aanzien van de foto staat daarmee vast.
Voor de recepttekst van het recept ligt het mogelijk anders. Sonja Bakker heeft namelijk een aantal aanpassingen doorgevoerd in de recepttekst. Maar is het origineel herkenbaar? Dan heb je wel degelijk toestemming nodig van de maker, dan is er namelijk sprake van een bewerking.
Werknemer heeft de foto’s en recepten online geplaatst
In de verklaring van Sonja Bakker is dus te lezen dat zij zich van geen kwaad bewust was. Ze wist niet anders dan dat haar werknemer rechtenvrije foto’s op haar Instagrampagina had geplaatst.
Kan Sonja Bakker zich verweren met dit argument?
In principe is de werkgever aansprakelijk voor de fouten die zijn gemaakt door een werknemer. De werkgever heeft zeggenschap over de werknemers en kan zich dus niet zomaar verschuilen achter een verkeerde keuze die zijn werknemer heeft gemaakt. Dit geldt ook als een werknemer inbreuk maakt op het auteursrecht van een ander. Als de werkgever kan bewijzen dat er opzet in het spel is bij de werknemer dan kan dit wel in het voordeel uitpakken van de werkgever.
Maar één ding is zeker, het levert een vervelde situatie op als één van jouw werknemers inbreuk maakt op het auteursrecht van een ander zonder dat je hiervan op de hoogte bent. Als werkgever is het daarom belangrijk om duidelijk afspraken te maken met jouw werknemers over het gebruik van materiaal waar auteursrecht of andere intellectuele eigendomsrechten op rusten.
Conclusie
Het één-op-één kopiëren van een simpele foto of korte tekst lijkt soms onschuldig. Toch kan het helemaal verkeerd aflopen. Niet alleen kan je worden gesommeerd om een schadevergoeding te betalen maar ook je reputatie kan aanzienlijk worden aangetast.
Deel dus niet zomaar een foto of een tekst van een ander. Heb je werknemers in dienst? Zorg er dan voor dat je duidelijke afspraken maakt over het gebruik van materiaal waar intellectuele eigendomsrechten van een ander op rusten.
DOEN Legal Blog
Franchiseovereenkomst of dealerovereenkomst?
3 minOp 24 mei 2023 sprak de Rechtbank Amsterdam een belangrijk vonnis uit in een zaak tussen een autofabrikant en diens verenigde importeurs. De vraag die voorlag was of de distributieafspraken tussen hen, anders dan de benaming, kwalificeert als franchiseovereenkomst.
Maaltijdbezorgers Deliveroo, werknemer of zzp'er?
6 minOp 24 maart 2023 heeft de Hoge Raad in Nederland besloten dat de maaltijdkoeriers van Deliveroo geen zzp'ers zijn, maar werknemers met een arbeidsovereenkomst. Ondanks dat ze werkten op basis van een opdracht en ingeschreven stonden bij de KvK, hebben ze recht op bescherming volgens het arbeidsrecht, zoals ontslagbescherming en recht op loondoorbetaling bij ziekte en vakantie. Dit is relevant voor veel zzp'ers in Nederland die misschien meer werknemer zijn dan zelfstandige, en voor opdrachtgevers die het risico lopen geconfronteerd te worden met werkgeversverplichtingen.
Code voor Duurzaamheidsreclame in werking getreden
2 minVandaag is de Code voor Duurzaamheidsreclame in werking getreden. Deze code is een verbetering van de "oude" Milieu Reclame Code en is breder en duidelijker dan zijn voorganger.
Ieder franchisecontract voldoet aan de Wet Franchise!
3 minPer 1 januari 2023 moeten alle franchisecontracten voldoen aan de Wet Franchise. Niet alleen nieuw gesloten contracten. maar ook alle al langer lopende franchisecontracten. Als het goed is voldoet nu dus ieder franchisecontract aan de Wet Franchise.
Goodwillvergoeding bij einde franchiseovereenkomst
1 minOp 1 januari 2021 is de Wet franchise in werking getreden. De wet is bedoeld om de balans in de franchisesamenwerking te herstellen door franchisenemers meer bescherming te bieden vóór het aangaan van de franchiseovereenkomst, tijdens de looptijd daarvan en bij het einde van de franchiserelatie.
Waarom je jouw intellectuele eigendom moet beschermen
2 minHeb jij jouw intellectuele eigendom al beschermd? Uit Europees onderzoek blijkt dat veel ondernemers deze vraag met ‘nee’ moeten beantwoorden. Minder dan 5 procent van de Nederlandse ondernemers hebben hun merk, vormgeving, model, octrooi of kwekersrecht geregistreerd.
Mag je duurzaamheidsafspraken maken met collega-bedrijven?
2 minDuurzaamheid is een belangrijk thema. Duurzaamheid is goed voor mens, dier en milieu. Bovendien is het behalen van de Europese klimaatdoelen noodzakelijk om ingrijpende klimaatverandering te voorkomen.
Milieubewuste of misleidende reclame voor koffie?
2 minEigenlijk is het reclamerecht in de kern heel eenvoudig: je mag niet misleiden. Roep je iets? Zorg dan dat het klopt wat je zegt. Klopt het niet, dan maak je al gauw misleidende reclame en dat is niet toegestaan.
Kun je een aangeboden franchisecontract intrekken?
2 minEen overeenkomst komt tot stand door aanbod en aanvaarding.
Beperkte bescherming beschrijvende handelsnaam
1 minBeschrijvende handelsnamen duiken overal op. Ook franchisegevers maken er gebruik van. Ze kunnen nuttig zijn. Het is goed voor de online vindbaarheid en de consument weet precies waarvoor ze bij jou terecht kunnen. Maar elk voordeel heeft ook zijn nadeel. Voor een beschrijvende handelsnaam geldt namelijk dat het lastiger is om op te treden tegen een concurrent die dezelfde handelsnaam gaat voeren. Zo ondervond ook de franchiseformule VR Arcade.
ACM start onderzoek naar misleidende reclame duurzame producten
2 minDe winkels liggen vol met duurzame producten. Maar zijn deze producten wel echt duurzaam? Uit verschillende onderzoeken blijkt dat dit niet altijd het geval is. Veel bedrijven zetten onjuiste beweringen op hun product om de consument te misleiden hun product te kopen.
Franchisegevers: Controleer gebruik van de formulenaam
2 minHet succes van een franchiseformule staat of valt met de manier waarop de franchisenemers hun onderneming drijven. Lieft met gebruikmaking van de gemeenschappelijke formulenaam. Geen enkele franchisegever wil daarbij continue politieagent spelen. Toch is het belangrijk om de werkwijze van franchisenemers te controleren en niet te volstaan met het geven van alleen instructies. Een verkeerde werkwijze door een franchisenemer kan de franchisegever namelijk worden toegerekend, ook als die laatste daar zelf niet direct bij betrokken is.
De knowhow van de franchiseformule verdient bescherming
3 minKnowhow is (naast de gemeenschappelijke naam) misschien wel één van de meest belangrijke onderdelen van een franchiseformule. Het succes van de formule is namelijk vaak afhankelijk van deze knowhow. De unieke kennis en werkwijze maakt het voor de franchisenemer aantrekkelijk om zich aan te sluiten bij de franchiseformule in plaats van te ondernemen daarbuiten om.
Ben voorzichtig met kritiek op je concurrent
2 minHet aanbod van bouwkundigen is groot. Zij concurreren allen op dezelfde markt. Dan wil het nog wel eens gebeuren dat de ene bouwkundige openlijk en met succes kritiek uit op de concurrent.
De Tony’s lookalike-repen, hoe zit dat juridisch?
1 minSinds gisteren liggen vier opvallende verpakkingen van Tony’s Chocolonely in de winkelschappen. Deze verpakkingen lijken veel op bekende chocoladerepen. Misschien heb je wel twee keer moeten kijken toen je de repen in de winkel zag liggen. Het is geen toeval dat Tony’s kiest voor deze lay-out. Op deze manier wil zij namelijk aandacht vragen voor misstanden in de chocolade-industrie. In deze industrie is illegale kinderarbeid en moderne slavernij nog altijd een probleem.
Duurzame keurmerken – kies zorgvuldig en misleid niet
2 min“Keurmerken groeien sterker dan de markt in 2020“, zo blijkt uit de Monitor Keurmerken Retail. De omzet van producten met duurzame keurmerken steeg namelijk met maar liefst 15%. En dat was een stuk meer dan de omzetstijging van de supermarkten in het algemeen
2020 influencers & reclame
2 minInfluencers zijn niet alleen populair bij hun volgers maar ook bij adverteerders. Influencers hebben namelijk een veel groter bereik dan traditionele media. Tegelijkertijd zijn zij aan veel minder regels en wetten gebonden. Wel zijn er de afgelopen jaren diverse Codes opgesteld, zoals de Social Code of de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing. Hierin wordt aangegeven hoe een Influencer idealiter moet communiceren dat er sprake is van een gesponsorde uiting. Maar het navolgen van deze codes is facultatief en niet afdwingbaar. Om die reden gaan influencers verschillend om met het maken van reclame en is transparantie vaak ver te zoeken. Ik schreef daar al eerder over.
Het beschermen van een idee of concept
2 minHet komt vaker voor dan je denkt. Je hebt een origineel idee bedacht, je ontwikkelt het verder en brengt het op de markt en binnen no time brengt jouw concurrent hetzelfde product op de markt. Dit hoeft niet te gebeuren, je kunt namelijk voorkomen dat iemand met jouw idee aan de haal gaat. Het beschermen van de uitwerking van een concept hoeft namelijk niet zo ingewikkeld te zijn.
Inbreuk op mijn merk. Wat kan ik doen?
2 minStel, je hebt hard gewerkt aan het opbouwen van jouw merk en het bedrijf daaromheen. Dan wil je natuurlijk niet dat iemand jouw merk gebruikt of een teken dat daarop lijkt. Gelukkig kan je diegene erop aanspreken als blijkt hij dat inbreuk maakt op jouw merkenrecht. Wil je weten hoe je dit moet aanpakken? Lees dan verder!