Franchiseovereenkomst of dealerovereenkomst?
Op 24 mei 2023 sprak de Rechtbank Amsterdam een belangrijk vonnis uit. Het ging om een zaak tussen een autofabrikant en diens verenigde importeurs. De vraag die voorlag was of de distributieafspraken tussen hen, anders dan de benaming, kwalificeert als franchiseovereenkomst. Is de gehanteerde dealer- en reparateurovereenkomst in feite een franchiseovereenkomst?
Wet Franchise
Als dat het geval is, dan is de Wet franchise op de samenwerking van toepassing. Die wet trad op 1 januari 2021 in werking en bevat vergaande verplichtingen voor met name de franchisegever. Verplichtingen die niet gelden voor een distributeur of leverancier. Het gaat bijvoorbeeld om de verplichting om informatie te verstrekken, advies en bijstand te verlenen, maar ook om goodwillverplichtingen bij het einde van de samenwerking. De autodealers zouden daar profijt van kunnen hebben.
De Rechtbank Amsterdam toetst de tussen autofabrikant en importeurs gemaakte afspraken aan de hand van de wettelijke definitie van het begrip franchiseovereenkomst.
De definitie van een franchiseovereenkomst
Volgens de Wet franchise is een franchiseovereenkomst een overeenkomst waarbij de franchisegever tegen vergoeding aan de franchisenemer het recht verleent en de verplichting oplegt om een franchiseformule op de door de franchisegever aangewezen wijze te exploiteren voor de productie of verkoop van goederen of het verrichten van diensten.
Een franchiseformule is daarbij een operationele, commerciële en organisatorische formule voor de productie en verkoop van in dit geval auto's, waarbij een uniforme identiteit en uitstraling aanwezig zijn. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een handelsmerk of voorgeschreven huisstijl en overgedragen knowhow van de franchisegever.
Om te kunnen spreken over een franchiseovereenkomst moet aan alle onderdelen van de definitie worden voldaan.
Financiële vergoeding of andere compensatie
De Rechtbank beperkt haar overwegingen in dit vonnis tot het element vergoeding, althans komst aan de andere elementen niet toe. De vergoeding is volgens de wet verschuldigd voor het mogen exploiteren van de franchiseformule. Zonder vergoeding geen franchiseformule.
De memorie van toelichting op de Wet franchise stelt daarbij wel dat een vergoeding niet een directe financiële betaling hoeft te zijn. Ook een meer indirecte vorm van compensatie wordt gezien als vergoeding. Denk bijvoorbeeld aan een opslag op de inkoopprijs van goederen die de franchisenemer bij de franchisegever inkoopt en vervolgens binnen de franchiseformule op de markt brengt.
De dealers stellen dat dit laatste bij hen geldt. Zij betalen een hogere inkoopprijs voor voertuigen en auto-onderdelen dan anderen. Daarmee is sprake van een vergoeding.
Conclusie
De rechtbank oordeelt dat het betalen van een hogere prijs voor geleverde goederen of diensten dan anderen niet automatisch betekent dat deze opslag ook een franchisevergoeding is. De dealers hebben dat laatste in ieder geval niet aangetoond, terwijl het wel aan hen is om dit te bewijzen.
De rechtbank concludeert aldus dat er geen sprake is van een franchiseovereenkomst, waardoor de dealers en reparateurs geen beroep kunnen doen op de Wet franchise.
Wil je meer weten over de Wet Franchise, over het aangaan van een franchiseovereenkomst of over procederen over contracten?
DOEN Legal Blog
Maaltijdbezorgers Deliveroo, werknemer of zzp'er?
6 minOp 24 maart 2023 heeft de Hoge Raad in Nederland besloten dat de maaltijdkoeriers van Deliveroo geen zzp'ers zijn, maar werknemers met een arbeidsovereenkomst. Ondanks dat ze werkten op basis van een opdracht en ingeschreven stonden bij de KvK, hebben ze recht op bescherming volgens het arbeidsrecht, zoals ontslagbescherming en recht op loondoorbetaling bij ziekte en vakantie. Dit is relevant voor veel zzp'ers in Nederland die misschien meer werknemer zijn dan zelfstandige, en voor opdrachtgevers die het risico lopen geconfronteerd te worden met werkgeversverplichtingen.
Code voor Duurzaamheidsreclame in werking getreden
2 minVandaag is de Code voor Duurzaamheidsreclame in werking getreden. Deze code is een verbetering van de "oude" Milieu Reclame Code en is breder en duidelijker dan zijn voorganger.
Ieder franchisecontract voldoet aan de Wet Franchise!
3 minPer 1 januari 2023 moeten alle franchisecontracten voldoen aan de Wet Franchise. Niet alleen nieuw gesloten contracten. maar ook alle al langer lopende franchisecontracten. Als het goed is voldoet nu dus ieder franchisecontract aan de Wet Franchise.
Goodwillvergoeding bij einde franchiseovereenkomst
1 minOp 1 januari 2021 is de Wet franchise in werking getreden. De wet is bedoeld om de balans in de franchisesamenwerking te herstellen door franchisenemers meer bescherming te bieden vóór het aangaan van de franchiseovereenkomst, tijdens de looptijd daarvan en bij het einde van de franchiserelatie.
Waarom je jouw intellectuele eigendom moet beschermen
2 minHeb jij jouw intellectuele eigendom al beschermd? Uit Europees onderzoek blijkt dat veel ondernemers deze vraag met ‘nee’ moeten beantwoorden. Minder dan 5 procent van de Nederlandse ondernemers hebben hun merk, vormgeving, model, octrooi of kwekersrecht geregistreerd.
Mag je duurzaamheidsafspraken maken met collega-bedrijven?
2 minDuurzaamheid is een belangrijk thema. Duurzaamheid is goed voor mens, dier en milieu. Bovendien is het behalen van de Europese klimaatdoelen noodzakelijk om ingrijpende klimaatverandering te voorkomen.
Auteursrechtconflict Sonja Bakker: waarom je de creatie van een ander niet zomaar moet delen
2 minIn verschillende media was het te horen en te lezen. Sonja Bakker heeft recepten en foto’s van verschillende foodbloggers overgenomen op haar Instagrampagina.
Milieubewuste of misleidende reclame voor koffie?
2 minEigenlijk is het reclamerecht in de kern heel eenvoudig: je mag niet misleiden. Roep je iets? Zorg dan dat het klopt wat je zegt. Klopt het niet, dan maak je al gauw misleidende reclame en dat is niet toegestaan.
Kun je een aangeboden franchisecontract intrekken?
2 minEen overeenkomst komt tot stand door aanbod en aanvaarding.
Beperkte bescherming beschrijvende handelsnaam
1 minBeschrijvende handelsnamen duiken overal op. Ook franchisegevers maken er gebruik van. Ze kunnen nuttig zijn. Het is goed voor de online vindbaarheid en de consument weet precies waarvoor ze bij jou terecht kunnen. Maar elk voordeel heeft ook zijn nadeel. Voor een beschrijvende handelsnaam geldt namelijk dat het lastiger is om op te treden tegen een concurrent die dezelfde handelsnaam gaat voeren. Zo ondervond ook de franchiseformule VR Arcade.
ACM start onderzoek naar misleidende reclame duurzame producten
2 minDe winkels liggen vol met duurzame producten. Maar zijn deze producten wel echt duurzaam? Uit verschillende onderzoeken blijkt dat dit niet altijd het geval is. Veel bedrijven zetten onjuiste beweringen op hun product om de consument te misleiden hun product te kopen.
Franchisegevers: Controleer gebruik van de formulenaam
2 minHet succes van een franchiseformule staat of valt met de manier waarop de franchisenemers hun onderneming drijven. Lieft met gebruikmaking van de gemeenschappelijke formulenaam. Geen enkele franchisegever wil daarbij continue politieagent spelen. Toch is het belangrijk om de werkwijze van franchisenemers te controleren en niet te volstaan met het geven van alleen instructies. Een verkeerde werkwijze door een franchisenemer kan de franchisegever namelijk worden toegerekend, ook als die laatste daar zelf niet direct bij betrokken is.
De knowhow van de franchiseformule verdient bescherming
3 minKnowhow is (naast de gemeenschappelijke naam) misschien wel één van de meest belangrijke onderdelen van een franchiseformule. Het succes van de formule is namelijk vaak afhankelijk van deze knowhow. De unieke kennis en werkwijze maakt het voor de franchisenemer aantrekkelijk om zich aan te sluiten bij de franchiseformule in plaats van te ondernemen daarbuiten om.
Ben voorzichtig met kritiek op je concurrent
2 minHet aanbod van bouwkundigen is groot. Zij concurreren allen op dezelfde markt. Dan wil het nog wel eens gebeuren dat de ene bouwkundige openlijk en met succes kritiek uit op de concurrent.
De Tony’s lookalike-repen, hoe zit dat juridisch?
1 minSinds gisteren liggen vier opvallende verpakkingen van Tony’s Chocolonely in de winkelschappen. Deze verpakkingen lijken veel op bekende chocoladerepen. Misschien heb je wel twee keer moeten kijken toen je de repen in de winkel zag liggen. Het is geen toeval dat Tony’s kiest voor deze lay-out. Op deze manier wil zij namelijk aandacht vragen voor misstanden in de chocolade-industrie. In deze industrie is illegale kinderarbeid en moderne slavernij nog altijd een probleem.
Duurzame keurmerken – kies zorgvuldig en misleid niet
2 min“Keurmerken groeien sterker dan de markt in 2020“, zo blijkt uit de Monitor Keurmerken Retail. De omzet van producten met duurzame keurmerken steeg namelijk met maar liefst 15%. En dat was een stuk meer dan de omzetstijging van de supermarkten in het algemeen
2020 influencers & reclame
2 minInfluencers zijn niet alleen populair bij hun volgers maar ook bij adverteerders. Influencers hebben namelijk een veel groter bereik dan traditionele media. Tegelijkertijd zijn zij aan veel minder regels en wetten gebonden. Wel zijn er de afgelopen jaren diverse Codes opgesteld, zoals de Social Code of de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing. Hierin wordt aangegeven hoe een Influencer idealiter moet communiceren dat er sprake is van een gesponsorde uiting. Maar het navolgen van deze codes is facultatief en niet afdwingbaar. Om die reden gaan influencers verschillend om met het maken van reclame en is transparantie vaak ver te zoeken. Ik schreef daar al eerder over.
Het beschermen van een idee of concept
2 minHet komt vaker voor dan je denkt. Je hebt een origineel idee bedacht, je ontwikkelt het verder en brengt het op de markt en binnen no time brengt jouw concurrent hetzelfde product op de markt. Dit hoeft niet te gebeuren, je kunt namelijk voorkomen dat iemand met jouw idee aan de haal gaat. Het beschermen van de uitwerking van een concept hoeft namelijk niet zo ingewikkeld te zijn.
Inbreuk op mijn merk. Wat kan ik doen?
2 minStel, je hebt hard gewerkt aan het opbouwen van jouw merk en het bedrijf daaromheen. Dan wil je natuurlijk niet dat iemand jouw merk gebruikt of een teken dat daarop lijkt. Gelukkig kan je diegene erop aanspreken als blijkt hij dat inbreuk maakt op jouw merkenrecht. Wil je weten hoe je dit moet aanpakken? Lees dan verder!